- odkryciem na skalę europejską było odnalezienie pierwszych Szamotuł. Archeolodzy szukając kościoła z wykorzystaniem tzw. archeologii lotniczej, trafili na miasto z XIII wieku ukryte pod ziemią, położone 2 km na północ od Szamotuł. Potocznie nazywa się je Starymi Szamotułami,
- Dnia 13 maja 2014 r. dekretem Papieża Franciszka szamotulską Kolegiatę podniesiono do godności bazyliki mniejszej. Powyższy fakt zbiegł się z informacją o tym, że świątynia została ubogacona relikwiami I stopnia Świętego Jana Pawła II. Relikwie I stopnia to fragmenty ciała świętego. Szamotulska bazylika jest w posiadaniu kropli krwi Świętego Jana Pawła II.
- z Szamotuł pochodzą sławni muzycy oraz kompozytorzy, m.in.: Wacław z Szamotuł – nadworny muzyk króla Zygmunta Augusta oraz Xavery i Philipp Scharwenkowie - słynni pianiści i kompozytorzy przełomu XIX i XX wieku znani wówczas w całej Europie i na świecie. Corocznie na przełomie czerwca i lipca w Szamotułach w kompleksie Muzeum - Zamek Górków rozbrzmiewają kompozycje obu braci wykonywane przez znakomitych artystów,
- Co roku pod koniec sierpnia odbywają się w Szamotułach plenery rzeźbiarskie pt. „Wielki powrót rzeźb”. Każdy rok to inny temat przewodni, który stanowi wyzwanie dla artystów. Plener kończy „Jarmark Szamotulski”,
- Muzeum – Zamek Górków zostało laureatem drugiej edycji konkursu Turystyczne Perły Wielkopolski w kategorii atrakcja turystyczna. W zasobach Muzeum znajduje się jedna z największych kolekcji ikon w Polsce,
- z Szamotuł pochodzi Maksymilian Ciężki – powstaniec wielkopolski, oficer Wojska Polskiego, współtwórca sukcesu złamania szyfrów niemieckiej maszyny szyfrującej ENIGMA,
- z Szamotułami od najmłodszych lat związany był ksiądz kanonik Henryk Szklarek-Trzcielski – oficer Wojska Polskiego, w 1939 roku kapelan Obornickiego Batalionu Obrony Narodowej, od 1944 roku podpułkownik, kapelan Armii Krajowej, powstaniec warszawski, duszpasterz powstańczy na Starówce, za zasługi odznaczony Srebrnym Krzyżem Orderu Virtutti Militari, awansowany w 2001 roku na stopień pułkownika,
- przez Szamotuły przechodzi jeden z europejskich szlaków pielgrzymkowych św. Jakuba prowadzący do katedry św. Jakuba w Santiago de Compostela w Hiszpanii – tzw. Droga Lubuska,
- miasto bogate jest w infrastrukturę sportową. W 2006 r. odbyło się na szamotulskim stadionie kilka meczy w ramach Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej U-19, a w kwietniu 2014 szamotulski stadion był areną Mistrzostw Europy U-18 w Rugby. Dodatkowo na kompleks sportowy składa się: przebudowana w 2017 r. hala widowiskowo-sportowa „Wacław”, dwa boiska treningowe w tym jedno ze sztuczną nawierzchnią, kryta pływalnia, stadion oraz nowy Hotel Maraton. Warto również wspomnieć o basenie letnim, skate parku, kompleksie boisk wielofunkcyjnych „Orlik”, imponujących ścieżkach rowerowych oraz wspaniale usytuowanych kortach tenisowych (dziesięć kortów tenisowych ziemnych),
- w Szamotułach odbywa się Ogólnopolski Turniej w Piłce Siatkowej Kobiet „Szamotuły CUP”,
- w Szamotułach działa przebudowany hotel Maraton o standardzie trzech gwiazdek. Goście mają do dyspozycji 50 pokoi, łącznie 99 miejsc hotelowych spełniających wysokie wymagania,
- prawdziwą perełką jest zmodernizowane kino Halszka, które jest nowoczesne i kusi najnowszym repertuarem i przyjaznymi cenami. Po doposażeniu oferuje filmy w technice trójwymiarowej 3D,
- Szamotuły już kilkukrotnie były areną Mistrzostw Świata oraz Pucharu Polski w Wędkarstwie Rzutowym,
- W pobliżu Szamotuł funkcjonuje ośrodek jeździecki w Baborówku, który już od kilku lat gości elitę jeźdźców z całej Europy w organizowanym Międzynarodowym Wszechstronnym Konkursie Konia Wierzchowego,
- Już od kilku lat szamotulski Rynek gości Uliczny Festiwal Osobliwości (UFO), podczas którego uczestnicy z całego świata przedstawiają tzw. żywe rzeźby zaskakując szokującymi pomysłami i misternym dopracowaniem szczegółów,
- Już kilkakrotnie w Gminie Szamotuły odbyła się impreza rangi Mistrzostw Świata i Polski – tzw. wyścigi psich zaprzęgów.
Dla szukających spokoju i coraz częściej uciekających od zgiełku mieszkańców dużych aglomeracji atuty naszego miasta mogą być na tyle atrakcyjne, że z przekonaniem wybiorą Szamotuły. Niewielka odległość od Poznania i jego obwodnicy pozwoli na sprawne dotarcie do pracy i centrów handlowych.
Ambicją Burmistrza Miasta i Gminy Szamotuły Włodzimierza Kaczmarka oraz Rady Miasta i Gminy Szamotuły jest, aby nasze miasto było znaczącym punktem na mapie Wielkopolski i kojarzyło się z miejscem tętniącym życiem kulturalnym, gdzie warto zamieszkać.